ความพยายามของรัฐบาลจีน ในการปรับปรุงระบบการตัดสินคดีทรัพย์สินทางปัญญาให้มีความเป็นมืออาชีพ ส่งเสริมและคุ้มครองนวัตกรรมวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี ตลอดจนเสริมความมั่นใจ และเพิ่มความเข้มงวดในการคุ้มครองสิทธิทรัพย์สินทางปัญญาของประชาคมโลก ซึ่งมีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้
๑. เมื่อวันที่ ๓ ธ.ค.๖๑ นายโจว เฉียง ตุลาการหมายเลข ๑ แห่งประเทศจีน ในฐานะประธานศาลประชาชนสูงสุดของจีน เป็นประธานการประชุมศาลประชาชนสูงสุด พิจารณาและผ่าน “มติว่าด้วยการทำงานของศาลทรัพย์สินทางปัญญา สังกัดศาลประชาชนสูงสุด” โดยระบุว่า ศาลทรัพย์สินทางปัญญาสูงสุดที่จะเปิดพิจารณาคดีในอนาคต จะรับผิดชอบคดีในชั้นอุทธรณ์ด้านสิทธิบัตรที่มีระดับความเป็นมืออาชีพทางเทคโนโลยีค่อนข้างสูง โดยมีขอบเขตรับผิดชอบทั่วประเทศ
๒. ความเคลื่อนไหวที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิทรัพย์สินทางปัญญาของจีนในรอบปีนี้
๒.๑ ก่อนหน้านี้ คณะกรรมการประจำสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีน ได้ผ่าน “มติว่าด้วยขั้นตอนการฟ้องร้องคดีทรัพย์สินทางปัญญา” โดยกำหนดให้ตั้งแต่วันที่ ๑ ม.ค.๖๒ เป็นต้นไป หากเกิดกรณีที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งในคดียื่นอุทธรณ์คำตัดสินของศาลชั้นต้นในคดีสิทธิบัตรการประดิษฐ์ อนุสิทธิบัตรพันธุ์พืชชนิดใหม่ การออกแบบผังวงจรไฟฟ้า ความลับทางเทคโนโลยี ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ และการผูกขาด ก็จะนำคดีไปพิจารณาที่ศาลประชาชนสูงสุด
๒.๒ องค์การทรัพย์สินทางปัญญาโลก ประกาศรายงาน “ดัชนีทรัพย์สินทางปัญหาโลก” ประจำปี เมื่อวันที่ ๓ ธ.ค.๖๑ โดยระบุว่า ในปีที่แล้ว ทั่วโลกมียอดการจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา ๓.๑๗ ล้านรายการ เพิ่มขึ้น ๕.๘% เมื่อเทียบกับปี ๒๐๑๖ (พ.ศ.๒๕๕๙) และได้รักษาการเติบโตอย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ ๘ ขณะที่จำนวนการยื่นจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโลกอยู่ที่ ๑๒.๓๙ ล้านรายการ และยอดการยื่นขอจดทะเบียนสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมอยู่ที่ ๑.๒๔ ล้านรายการ
๒.๓ เมื่อวันที่ ๖ ธ.ค.๖๑ มีการจัดเวทีประชุมธุรกิจด้านสิทธิทรัพย์สินทางปัญญาแห่งเอเชีย ครั้งที่ ๘ จัดโดยรัฐบาลเขตบริหารพิเศษฮ่องกง สภาพัฒนาการค้า และศูนย์การออกแบบฮ่องกง ซึ่งมีผู้ร่วมประชุมหลายคนกล่าวว่า ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จีนมีความคืบหน้าในด้านการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา และส่งผลต่อการเพิ่มศักยภาพด้านนวัตกรรม ตลอดจนการส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
๓. ข้อสังเกต เมื่อพิจารณาแยกตามแต่ละประเทศแล้ว จำนวนการยืนขอจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา เครื่องหมายการค้า และสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ของจีน ถือเป็นอันดับแรกของโลก โดยยอดการยื่นขอจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญาของจีนมีจำนวน ๑,๓๘๐,๐๐๐ รายการ ทำลายสถิติการยืนขอต่อปี ส่วนยอดการยื่นจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าครอบคลุมถึงสินค้ากว่า ๕.๗ ล้านชนิด และยอดการยื่นจดทะเบียนสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมคิดเป็น ๖๒๘,๖๕๘ รายการ หรือ ๕๐.๖ ของโลก
บทสรุป
หลายปีมานี้ จำนวนการดำเนินคดีด้านทรัพย์สินทางปัญญาของศาลระดับต่าง ๆ ในประเทศจีน เพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยในปี ๒๐๑๗ (พ.ศ.๒๕๖๐) ศาลทั่วประเทศจีนรับพิจารณาคดีทรัพย์สินทางปัญญา ทั้งในศาลชั้นต้น ศาลอุทธรณ์ และคดีที่ยื่นขอพิจารณาใหม่ ทั้งหมดราว ๒๔๐,๐๐๐ คดี เพิ่มขึ้น ๓๓.๕๐% เมื่อเทียบกับปี ๒๐๑๖ (พ.ศ.๒๕๕๙) การพิจารณาตัดสินคดีทรัพย์สินทางปัญญา ซึ่งเกี่ยวข้องโดยตรงกับความเข้มงวด และผลงานที่แท้จริงในการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาของจีน ทั้งนี้ เนื่องจากนวัตกรรมเป็นพลังขับเคลื่อนหลักของการเติบโตทางเศรษฐกิจ
ประมวลโดย : พลตรีไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
ข้อมูลจากเว็บไซต์
http://thai.cri.cn/20181208/5b20b87a-7fc8-4913-ce95-dde4e9d44d06.html
http://thai.cri.cn/20181204/faf9df47-7b96-e4f4-467c-ba93cc36a4b3.html
http://thai.cri.cn/20181207/82f5a373-1294-24a8-c2d7-84e81140bd7b.html
http://www.intellectualpropertysummit.com/conwaysasia/CIPIS2018/